5 Ιουν 2009

Ένα Προτεινόμενο Προβλεπτικό Εκλογικό Μοντέλο

               Η κοινή γνώμη καθ' όλο το προηγούμενο διάστημα αλλά ιδιαίτερα κατά την βαίνουσα προς ολοκλήρωση προεκλογική περίοδο,  τροφοδοτήθηκε με ένα μεγάλο αριθμό δημοσκοπήσεων και στατιστικών δεδομένων. Παράλληλα, η επικαιρότητα -εντόνως ρέουσα - διαμορφώνει, σε συνδυασμό και σε αλληλεπίδραση, με το δημοσκοπικό ορυμαγδό ένα εξαιρετικά δύσκολο στην πρόβλεψη εκλογικό τοπίο. Είναι σαφές ότι όλες οι μετρήσεις συγκλίνουν στην σχεδόν βέβαιη επικράτηση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το μέγεθος όμως της διαφοράς, το εκλογικό ποσοστό που θα προοιωνίζει ή όχι αυτοδυναμία σε επόμενες εθνικές εκλογές, η διαμόρφωση του πολιτικού σκηνικού της επόμενης ημέρας με την παρουσία ή όχι των "Οικολόγων-Πρασίνων", είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα που είδη συζητώνται δημόσια. Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε κάποιες απαντήσεις χρησιμοποιώντας ένα επιστημονικό εργαλείο που αναπτύξε η ομάδα tyxaios.

                Το δικό μας προβλεπτικό μοντέλο για τα εκλογικά αποτελέσματα - το οποίο φυσικά δεν μπορούμε να αναπτύξουμε εδώ σε όλη του την έκταση- στηρίζεται σε μια σειρά παραμέτρων κοινωνικού και ψυχολογικού-συναισθηματικού χαρακτήρα, που αφορούν στο εκλογικό σώμα, όπως:
  • Ο βαθμός ωριμότητας του κοινωνικού συνόλου, σχετικά με την ικανότητά του να επεξεργάζεται και να εσωτερικεύει τα πολιτικά γεγονότα και να αποφαίνεται σε σχέση με αυτά. Το εκλογικό σώμα- ως πολιτικό ενεργούμενο του κοινωνικού συνόλου - μετασχηματίζει τα πολιτικά μυνήματα σε πολιτική πράξη, ψήφο ή ακόμη και αποχή, με ρυθμό και διαδικασίες που προσδιορίζονται από αυτόν το βαθμό ωριμότητας.
  • Το ευρύτερο πολιτικό κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον. Δεν θεωρούμε τυχαίο το γεγονός ότι παράλληλη συζήτηση σχετικά με τη σκανδαλολογία και τη διαφθορά απασχολεί και την πολιτική ζωή της Μ. Βρετανίας ή και άλλες χώρες της ευρωπαϊκής γειτονιάς μας. Ο καμβάς πάνω στον οποίο απλώνεται η πολιτική συμπεριφορά των επί μέρους κοινωνιών είναι κοινός και αυτό δεν μπορεί να αγνοηθεί.
  • Η ιδιομορφίες και η ιδιοσυστασία της ελληνικής κοινωνίας. Η ιστορική διακριτότητα των κοινωνιών τις ιονίζει με διαφορετικό συναισθηματικό και ψυχολογικό φορτίο, πολλώ δε μάλλον την καθ' ημάς με τόσο έντονη και πλούσια ιστορική παρουσία και συναφείς συλλογικές μνήμες.
              Ποσοτικοποιώντας τις παραμέτρους που σημειώνουμε πιο πάνω, είμαστε σε θέση να κατασκευάσουμε ένα λειτουργικό μοντέλο που σε συνδυασμό με τα δημοσκοπικά και εκλογικά δεδομένα να παράγει προβλέψεις εκλογικών αποτελεσμάτων με μια ουσιώδη διαφορά από τα ήδη υφιστάμενα μοντέλα: ενσωματώνει την μακροσκοπική "ψυχολογία της κάλπης" στα αποτελέσματά του. Πιο απλά, αυτό που κάνει το μοντέλο μας δεν είναι παρά να "παραμορφώνει" ή να "φιλτράρει" αν θέλετε την στατική δημοσκοπική εικόνα και να την εξάγει ως τρέχον εκλογικό αποτέλεσμα, προσθέτοντάς της μια καίρια -κατά την άποψή μας - πολιτική ψυχοδυναμική παράμετρο.

              Τα αποτελέσματα της εφαρμογής του μοντέλου μας, τόσο διαχρονικά όσο και σε σχέση με την επικείμενη εκλογική διαδικασία, συνοψίζονται στα ακόλουθα συμπεράσματα:

  • Όσο κι αν διαφεύγει της προσοχής μας, κεντρικό και κυρίαρχο πολιτικό γεγονός της πρόσφατης πολιτικής μας ιστορίας παραμένει η εκλογική νίκη της Νέας Δημοκρατίας το 2004. Επρόκειτο για μια ουσιαστική μεταστροφή του εκλογικού σώματος και της κοινωνίας, ανάλογη με εκείνη που συνέβη το 1981. Η συγκεκριμένη μεταβολή στάσης δεν ήταν ούτε ευκαιριακή ούτε καθορισμένη από τα πρόσωπα, τους ηγέτες ή την τότε επικαιρότητα. Όχι ότι δεν είναι σημαντικά τα πρόσωπα και οι πολιτικές. Οι σημαίνουσες κοινωνικές μεταβολές όμως είναι αυτές που κατευθύνουν τα γεγονότα. Εκείνα λοιπόν τα αποτελέσματα αποτελούν τη βάση "μέτρησης" οποιασδήποτε μετέπειτα εκλογικής μάχης, μέχρι να μεταβληθούν εκ νέου θεμελιώδη κοινωνικά - και όχι πολιτικά -δεδομένα.
  • Το πραγματικό δίλημμα σε κάθε εκλογική αναμέτρηση μετά το 2004, είναι η σχέση -θετική, ουδέτερη ή αρνητική- της στατιστικά σημαντικής μερίδας των ψηφοφόρων με τη διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Όλα τα άλλα διλήμματα αποτελούν ή ευκαιριακή συνθηματολογία ή παραλλαγές του παραπάνω. Ένας πολιτικός σχηματισμός που έλαβε την προτίμηση του 45,36% των εκλογέων, το 2004, θα απωλέσει την πλειοψηφία από πολίτες που ήδη -και σε κομβικό στορικό σημείο- τον είχαν επιλέξει και όχι από πολίτες που πρέπει να υπερβούν ψυχολογικά και συναισθηματικά φράγματα για να τον υπερψηφίσουν. Επρόκειτο για "στρατηγική" επιλογή του εκλογικού σώματος, αν θέλετε.
  • Η "κινητικότητα" των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ είναι σαφώς μεγαλύτερη από αυτήν της Νέας Δημοκρατίας. Το γεγονός αυτό δεν εδράζεται στις ιδιαιτερότητες των παρατάξεων αλλά σε αυτα που αναφέραμε πιο πάνω, δηλαδή στην κεντρική πολιτική επιλογή μεγάλης μερίδας των πολιτών που δεν μεταβάλλεται εύκολα ή τουλαχιστον δεν υπάρχουν οι ενδείξεις στην κοινωνία για μια τέτοια μεταβολή. Το ΠΑΣΟΚ δεν έχει αυξήσει δυναμικά τα προηγούμενα ποσοστά του. Να θυμίσουμε εδώ ότι το αποτέλεσμα για το ΠΑΣΟΚ στις Εθνικές εκλογές του 2007 ήταν 40,55%. Η πλειονότητα των δημοσκοπήσεων δεν πλησιάζει καν αυτό το ποσοστό για την αξιωματική αντιπολίτευση και μάλιστα ενόψει Ευρωεκλογών.
  • Ο ρυθμός "απομάκρυνσης" ψηφοφόρων από το εκλογικό δυναμικό της Νέας Δημοκρατίας μπορεί μεν να συνεχίσθηκε από το 2004- υπενθυμίζουμε ότι στις εκλογές του 2007 η ΝΔ απώλεσε το 3,51% του ποσοστού της- δεν βρίσκεται όμως  σην παρούσα συγκυρία, στο μέγιστο αλλά κατά τη δική μας εκτίμηση έχει σταθεροποιηθεί. Το εκλογικό σώμα βρίσκεται σε φάση "στερεοποιήσης" σε ότι αφορά το κεντροδεξιό του κομμάτι ενός εξακολουθεί να διατηρείται σε υψηλή "ρευστότητα" στα κεντροαριστερά. Σημειώνουμε και πάλι ότι οι παραπάνω εκτιμήσεις αφορούν όχι σε δημοσκοπικά ευρήματα αλλά -κατά τη δική μας αντίληψη- απεικονίζουν την εκλογική κοινωνική και ψυχολογική στάση όπως θα εκφρασθεί τελικά στην κάλπη.
  • Εν κατακλείδι, η δική μας εκτίμηση θεωρεί εξαιρετικά αμφίρροπο το αποτέλεσμα της 7ης Ιουνίου σε ότι αφορά στη διαφορά των δύο μεγάλων κομμάτων, με το κεντρικό ποσοστό γύρω από το οποίο θα ταλαντεύονται να βρίσκεται κοντά στο 37%. Η διαφορά μεταξύ τους δύσκολα-πάντοτε κατά τη δική μας - θα ξεπεράσει το 2%. Δεν θα μας εξέπληττε ένα αποτέλεσμα με το ΠΑΣΟΚ να λαμβάνει κοντά στο 38% και η Νέα Δημοκρατία να κυμαίνεται στο 36,5%. Το ΚΚΕ θα ενισχυθεί αρκετά, η πρόβλεψη του μοντέλου μας το ανεβάζει στο 8,8%, ενώ κοντά στο 4,5% ως 4,8% διαβλέπουμε το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ. Για το ΛΑΟΣ, υπάρχει κατά την άποψή μας, σοβαρή πιθανότητα να αποτελέσει το διακύβευμα της βραδιάς -σχετικά με το αν θα ξεπεράσει το 3% ή όχι σε "ντέρμπι" με τους Οικολόγους-Πράσινους, με τον ένα από τους δύο να ξεπερνά το "κατώφλι". Οι "λοιποί" μάλλον θα κυμανθούν οριακά λίγο πάνω ή λίγο κάτω του 6%.

Σας ευχόμαστε ένα απολαυστικό τριήμερο!




Δεν υπάρχουν σχόλια: